6. The Utopias of Revolution

Ένας άλλος κόσμος είναι δω και δεν είναι καπιταλιστικός

11 Oct 2014

Κάποτε η Μάργκαρετ Θάτσερ είχε υποστηρίξει ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική στον καπιταλισμό». «Και όμως υπάρχει εναλλακτική και είναι ήδη εδώ», υποστηρίζει από την άλλη, ο διάσημος κοινωνιολόγος Manuel Castells, γνωστός για την οξυδέρκεια του όντας ένας από τους πρώτους διανοητές που διέκριναν την μετάβαση από την βιομηχανική κοινωνία στην δικτυακή κοινωνία της πληροφορίας.

Στη νέα του δουλειά, ο Castells υποστηρίζει ότι εν μέσω κρίσης μια νέα δομική αλλαγή λαμβάνει χώρα στις κοινωνίες της Δύσης. Πλήθος νέων ανθρώπων αυτο-οργανώνεται και παίρνει τις τύχες στα χέρια του, ανακτώντας βασικές παραγωγικές διαδικασίες από την αγορά και συμπληρώνοντας το Κράτος στην εξασφάλιση πρόνοιας. Η εμπειρική έρευνα των Castells, Conill και της ομάδας τους στη Βαρκελώνη, η οποία αποτυπώνεται στο ντοκιμαντέρ «Φόρος Τιμής στην Καταλονία ΙΙ» (αναφορά στο ομώνυμο έργο του Όργουελ για το αναρχικό πείραμα στην Καταλονία κατά την διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου), αναλύει πληθώρα παραγωγικών πειραμάτων στην πόλη όπως συνεταιρισμούς βιολογικών τροφίμων που φέρνουν μαζί παραγωγούς και καταναλωτές, κοοπερατίβες συστέγασης, συνεταιριστικές τράπεζες με κοινωνικές επενδύσεις, τοπικά νομίσματα και ανταλλακτικές αγορές, παιδικούς σταθμούς και σχολεία διαχειριζόμενα από τους γονείς, συνεταιρισμούς πρωτοβάθμιας ιατρικής βοήθειας, καλλιτεχνικές ομάδες, αυτοδιαχειριζόμενα πάρκα, αστικούς κήπους, ακόμα και συνεταιριστικά γηροκομεία. Εν μέσω ενός καπιταλιστικού συστήματος το οποίο καταρρέει, αδυνατώντας να ικανοποιήσει πια βασικές ανάγκες, οι άνθρωποι αυτοί, υποστηρίζει ο Castells, παράγουν αξίες χρήσης έξω από την αγορά, κτίζοντας μια νέα μη-καπιταλιστική οικονομία αλληλοβοήθειας και συνεργασίας.
More

Between Light and Shadow

30 May 2014

¨We think it is necessary for one of us to die so that Galeano lives¨

translated into English for Enlace Zapatista

In La Realidad [Reality], Planet Earth

May 2014

Compañera, compañeroa, compañero:

Good evening, afternoon, or morning, whichever it may be in your geography, time, and way of being.

Good very early morning.

I would like to ask the compañeras, compañeros and compañeroas of the Sixth who came from other places, especially the compañeros from the independent media, for your patience, tolerance, and understanding for what I am about to say, because these will be the final words that I speak in public before I cease to exist.

I am speaking to you and to those who listen to and look at us through you.

Perhaps at the start, or as these words unfold, the sensation will grow in your heart that something is out of place, that something doesn’t quite fit, as if you were missing one or various pieces that would help make sense of the puzzle that is about to be revealed to you. As if indeed what is missing is still pending.

Maybe later — days, weeks, months, years or decades later — what we are about to say will be understood.

My compañeras and compañeros at all levels of the EZLN do not worry me, because this is indeed our way here: to walk and to struggle, always knowing that what is missing is yet to come.

What’s more, and without meaning to offend anyone, the intelligence of the Zapatista compas is way above average.

In addition, it pleases and fills us with pride that this collective decision will be made known in front of compañeras, compañeros and compañeroas, both of the EZLN and of the Sixth.

And how wonderful that it will be through the free, alternative, and independent media that this archipelago of pain, rage, and dignified struggle — what we call “the Sixth” — will hear what I am about to say, wherever they may be.

If anyone else is interested in knowing what happened today, they will have to go to the independent media to find out.

So, here we go. Welcome to the Zapatista reality (La Realidad).

I. A difficult decision.

When we erupted and interrupted in 1994 with blood and fire, it was not the beginning of war for us as Zapatistas.

The war from above, with its death and destruction, its dispossession and humiliation, its exploitation and the silence it imposed on the defeated, we had been enduring for centuries.

What began for us in 1994 is one of many moments of war by those below against those above, against their world.

This war of resistance is fought day-in and day-out in the streets of any corner of the five continents, in their countrysides and in their mountains.

It was and is ours, as it is of many from below, a war for humanity and against neoliberalism.

Against death, we demand life.

Against silence, we demand the word and respect.

Against oblivion, memory.

Against humiliation and contempt, dignity.

Against oppression, rebellion.

Against slavery, freedom.

Against imposition, democracy.

Against crime, justice.

Who with the least bit of humanity in their veins would or could question these demands?

And many listened to us then.

The war we waged gave us the privilege of arriving to attentive and generous ears and hearts in geographies near and far.

Even lacking what was then lacking, and as of yet missing what is yet to come, we managed to attain the other’s gaze, their ear, and their heart.

It was then that we saw the need to respond to a critical question.

“What next?”

More

Η Κομμούνα του Παρισιού

18 Apr 2014

Η Κομμούνα του Παρισιού έχει γενικά αντιμετωπιστεί, ιδιαίτερα στη μαρξιστική παράδοση, ως η πρώτη σημαντική προλεταριακή πολιτική εξέγερση. Για τον Λένιν, η εμπειρία της Κομμούνας κατέδειξε τη δυνατότητα ενός προσανατολισμένου πολιτικά κινήματος της εργατικής τάξης και την ανάγκη καταστροφής του αστικού κράτους για ν’ αντικατασταθεί, εάν η επανάσταση διαρκούσε, από ένα προλεταριακό κράτος. Υπάρχει, πράγματι, μια κλασική συζήτηση ανάμεσα στη λενινιστική άποψη και τη φιλελεύθερη ερμηνεία της Κομμούνας ή, με πιο γαλλικούς όρους, ανάμεσα στους Γιακωβίνους και τους Προυντονιστές.

Ήταν η Κομμούνα μια διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης των ιδεωδών της δημοκρατίας όταν ήρθαν αντιμέτωπα με τη στρατιωτική ήττα του έθνους και την κατάρρευση της Δεύτερης Αυτοκρατορίας; Ή ήταν, αντίθετα, μια πολιτική επανάσταση που προήγαγε το αίτημα για πολιτική ελευθερία σε μια νέα θεσμική οργάνωση βασισμένη στο σχέδιο μιας εθελοντικής ομοσπονδίας ελεύθερων κοινοτήτων; Τα ενδιαφέροντα της έρευνάς μας είναι κάπως διαφορετικά. Χωρίς να μπορούμε σ’ αυτό το κείμενο ή να επανασυστήσουμε ή να προσπελάσουμε μια τέτοια θεμελιακή συζήτηση, θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή σε άλλα δυνατά ιστορικά νοήματα της Κομμούνας, μερικά από τα οποία είναι γεμάτα σημασία για την κατανόηση του αστικού προβλήματος.

Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα να εξερευνήσουμε την υπόθεση που ετέθη από τον μεγάλο μαρξιστή φιλόσοφο Henry Lefebvre για την Κομμούνα ως αστική επανάσταση. Αν μια τέτοια ερμηνεία ήταν ορθή, η υπερβολική ώθηση της Κομμούνας πάνω στην πολιτική και την ιδεολογία του εργατικού κινήματος θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη της ιστορικής σχέσης που εγκαθιδρύθηκε ανάμεσα στο αστικό πρόβλημα και το κοινωνικό κίνημα, που διατηρεί τον κύριο ρόλο στη διαδικασία της καπιταλιστικής εκβιομηχάνισης. Αντί να είναι μια καθυστερημένη συνέχεια της Γαλλικής Επανάστασης ή της αναγγελίας της επερχόμενης σοσιαλιστικής, η Κομμούνα θα μπορούσε, κάτω από αυτή την οπτική, να θεωρηθεί ως σημείο επαφής ανάμεσα στις αστικές αντιθέσεις και το εμφανιζόμενο εργατικό κίνημα, τόσο στις πιο αρχαϊκές πλευρές της (η επανάσταση των Ξεβράκωτων ενάντια στις αδικίες της εξουσίας) όσο και στα πιο προβλεπτικά του μέλλοντος θέματά της (η αυτοδιαχείριση της κοινωνίας).

Αυτή η θεμελιώδης διάσταση της Κομμούνας, που ο Lefebvre έχει προβάλλει, έχει σε μεγάλο βαθμό απορριφθεί εξ’ αιτίας της πολιτικοποίησης της συζήτησης ανάμεσα στους μαρξιστές και τους φιλελεύθερους σε σχέση με το ιστορικό της νόημα. Ακόμα, η προσεκτική θεώρηση της μελέτης αυτής της διάστασης και η ιστορική μαρτυρία γι’ αυτή θα μπορούσαν ν’ αποδειχθούν εξαιρετικά βοηθητικά στην προσπάθειά μας να ερμηνεύσουμε τις μεταβαλλόμενες σχέσεις ανάμεσα στην πόλη, την κοινωνία και το κράτος.

Oι Kομμουνάροι

Ποιοι ήταν οι Kομμουνάροι. Ποια η κοινωνική σύνθεση της Kομμούνας (commune). Aπό πρώτη ματιά εμφανίζεται να είναι μια εργατική εξέγερση αντίθετα με την εξέγερση του 1848 ή την αντίσταση στο Coup d’ Etat (πραξικόπημα) του 1851. …O κομμουνάρος ήταν ένα μισθωτό πρόσωπο. Και αν οι υπάλληλοι ήταν ακόμα παρόντες μεταξύ των επαναστατών το 1871, τα ελεύθερα επαγγέλματα, οι εισοδηματίες, οι έμποροι, οι υπάλληλοι αριθμούσαν όλοι μαζί μόνο το 16 των ανθρώπων που συνελήφθησαν, ενώ ήταν 27 το 1851.

Οι περισσότεροι κομμουνάροι ήταν χειρώνακτες εργάτες. Αλλά τί είδος εργατών; Eργάτες από βιομηχανικές δραστηριότητες και ιδιαίτερα από τη μεταλλουργία. Όμως, η εικόνα είναι πιο σύνθετη. Μεταξύ των εξεγερμένων η πιο σημαντική ομάδα και η πιο υπεραντιπροσωπευόμενη, σε σχέση με τον ενεργό Παρισινό πληθυσμό ως σύνολο, ήταν οι εργάτες κατασκευών. Αυτοί ήταν οι αντιπρόσωποι της σύγχρονης βιομηχανίας. Εξέφραζαν τη φανταστική αστική ανάπτυξη και τις δραστηριότητες αστικής ανανέωσης στο Παρίσι στη διάρκεια της Δεύτερης Aυτοκρατορίας, κάτω από τη διεύθυνση του Haussmann, ενός από τους πιο φιλόδοξους πολεοδόμους στην ιστορία. …Συνεπώς, αν είναι αλήθεια ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κομμουνάρων ήταν εργάτες, οι περισσότεροι δεν ήταν βιομηχανικό προλεταριάτο, αλλά παραδοσιακοί τεχνίτες και εργάτες στις κατασκευές που συνδέονταν με την αστική ανάπτυξη.

Autonomía Zapatista – Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός

16 Feb 2014

Το ντοκιμαντέρ “Autonomia Zapatista” γυρίστηκε από την ανεξάρτητη ομάδα “Arte-Musica-Video” με τη συμφωνία των Αυτόνομων Αρχών των Ζαπατίστας.

Πρόθεσή του είναι να τεκμηριώσει μέσα από βιντεοσκοπήσεις, μαρτυρίες και συνεντεύξεις την καινούργια πολιτική αντίληψη και πρακτική που χτίζεται, κάτω από την αρχή του «κυβερνώ υπακούοντας», στην εξεγερμένη Τσιάπας. Πρακτική που αποδεικνύει στον κόσμο ολόκληρο την υπαρκτή δυνατότητα της οικοδόμησης άλλων κοινωνικών σχέσεων και ενός νέου τρόπου άσκησης της πολιτικής και της δημοκρατίας.

Το ντοκιμαντέρ επικεντρώνεται στην διαδικασία της αυτονομίας σε όλα τα επίπεδα της καθημερινής ζωής (υγεία, εκπαίδευση, δικαιοσύνη, παραγωγή) αλλά και στο εχθρικό περιβάλλον (στρατιωτικοποίηση, παραστρατιωτικές ομάδες, απειλές και επιθέσεις ενορχηστρωμένες από τις κυβερνήσεις του Μεξικού και τις πολυεθνικές), μέσα στο οποίο υλοποιείται η οικοδόμηση ενός άλλου πολιτεύματος, μιας άλλης καθημερινότητας αντίστασης και μιας άλλης κοινωνίας…

«Θέλουμε να επινοήσουμε μια πολιτική από τα κάτω προς τα πάνω. Μια πολιτική που το «κυβερνώ υπακούοντας» θα είναι κάτι παραπάνω από ένα σύνθημα. Μια πολιτική που δεν θα έχει σκοπό την εξουσία. Μια πολιτική που το «δημοψήφισμα» και η «διαβούλευση» θα είναι κάτι παραπάνω από δύσκολες ορθογραφικά λέξεις. Μια πολιτική που ο δημόσιος αξιωματούχος θα μπορεί να είναι ανακλητός από το λαό.
….Η δημοκρατία είναι η άσκηση της εξουσίας από όλους, από όλες. Κάθε στιγμή, σε κάθε τόπο..»
Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μάρκος.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ> More

Ο Κάρλος Τάιμπο στην Αθήνα

12 Jan 2014

Οι εισηγήσεις από την εκδήλωση με θέμα «Αποανάπτυξη: Εναλλακτική στην κρίση και την καπιταλιστική βαρβαρότητα;» που διοργάνωσαν οι: Εφημερίδα των Συντακτών, Συν Άλλοις, Εκδόσεις των Συναδέλφων [omniatv.com/blog/3820] Ο Κάρλος Τάιμπο, συγγραφέας του Η Πρόταση της Αποανάπτυξης, είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης. Ανάμεσα στα τελευταία του έργα ξεχωρίζουν τα Δεν είναι όπως μας τα λένε. Μια κριτική της υπαρκτής Ευρωπαϊκής Ένωσης (2004), Μια αναρχική-ελευθεριακή ανθολογία για χρήση των νέων γενιών (2010), Η αποανάπτυξη με απλά λόγια (2011), Το κίνημα 15 Μάη σε εξήντα ερωτήσεις (2011), Ισπανία, ένδοξη χώρα. Μετάβαση, θαύμα και κατάρρευση (2012). Η πρόταση της αποανάπτυξης είναι το πρώτο βιβλίο του που μεταφράζεται στα ελληνικά.
Παρεμβαίνουν οι Γιώργος Κολέμπας και Γιάννης Μπίλλας, συγγραφείς του βιβλίου Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης – τοπικοποίησης

Αποανάπτυξη: Εναλλακτική στην κρίση και την καπιταλιστική βαρβαρότητα;

24 Sep 2013

Ζούμε μια περίοδο όπου η έννοια της ανάπτυξης είναι ταυτισμένη με την οικονομική μεγέθυνση. Η ανάπτυξη παρουσιάζεται ως η αυτονόητη κοινωνική συμφωνία που συμβάλλει καθοριστικά στην πρόοδο. Η μεγέθυνση της οικονομικής δραστηριότητας φαντάζει ως κλειδί εξόδου από τη βαθιά, παγκόσμια οικονομική κρίση· ως το όχημα που όχι μόνο θα μας ξαναφέρει στην ευημερία της προηγούμενης περιόδου, αλλά και θα μας οδηγήσει σε νέες, ακόμα πλουσιότερες Εδέμ.

Η θεωρία της αποανάπτυξης παρουσιάζεται από πολλούς ως η εναλλακτική απέναντι στην κρίση και την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Αλλά τι ακριβώς είναι η αποανάπτυξη;

Αποτελεί απλώς μια κριτική στο τι είναι ανάπτυξη, στο τι θεωρούμε ανάπτυξη; Ή αποτελεί, επιπλέον, και άρνηση της κοινωνικής εκμετάλλευσης και της λεηλασίας της φύσης· κριτική στο φαντασιακό της κατανάλωσης και άρνηση της επιβαλλόμενης ομοιομορφίας· κριτική στην κυριαρχία της οικονομίας, στον καπιταλισμό και στο αξιακό του σύστημα;

More

Μαριναλέδα : Το ανδαλουσιανό φαλανστήριο

29 Aug 2013

Ο Χουάν Μανουέλ Σάντσεθ Γκορδίγιο, μαζί με τους συντρόφους του από το Εργατικό Συνδικάτο της Ανδαλουσίας, επιδόθηκε σε πολλές κατασχέσεις τροφίμων από τα σούπερ μάρκετ για να βοηθήσει τα θύματα της κρίσης. Οι θεαματικές αυτές κινήσεις αναζωπύρωσαν το ενδιαφέρον για τη Μαριναλέδα, την κοινότητα στην οποία είναι δήμαρχος. Εδώ, τίποτα δεν γίνεται όπως αλλού. Και φαίνεται μάλιστα πως τα πράγματα πηγαίνουν καλά…

Η Μαριναλέδα, μια ισπανική κοινότητα με έκταση 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 2.800 κατοίκους στην επαρχία της Σεβίλης, περιστοιχίζεται από τεράστιες ιδιωτικές εκτάσεις που στο μεγαλύτερο μέρος τους ανήκουν σε πλούσιους γαιοκτήμονες. Οι « terratenientes », οι παλαιοί αριστοκράτες, εκμεταλλεύονται χιλιάδες εκτάρια γης και δεκάδες χιλιάδες αγροτικούς εργάτες, ανειδίκευτους ή ωρομίσθιους. Είναι το βασίλειο της επισφαλούς εργασίας [1].

Η Μαριναλέδα, ωστόσο, είναι γνωστή στην Ισπανία, αλλά και στην Ευρώπη, για άλλους λόγους. Το χωριό, υπό την καθοδήγηση του δημάρχου του, του Χουάν Μανουέλ Σάντσεθ Γκορδίγιο, ο οποίος εκλέγεται ανελλιπώς εδώ και 34 χρόνια, έχει αναπτύξει ένα ιδιαίτερο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό μηχανισμό. Το έμβλημα της πόλης διατυμπανίζει τις φιλοδοξίες του : « Μια ουτοπία για την ειρήνη ». Ορισμένοι την αποκαλούν αντικαπιταλιστικό μοντέλο : άλλοι την καταγγέλλουν ως απάτη ή φάρσα. Αλήθεια ή ψέμα, λοιπόν ; Ένα σύστημα κατά της κρίσης ή απλή αναστολή των συνεπειών της ; More

Future of Capitalism – Alternative Vision

23 Apr 2013

‘Transform money and credit into instruments that serve people’

Economics professor Costas Lapavitsas argues that a world after capitalism would see money and credit move from being instruments that reinforce inequality into tools for genuine public service. His argument is accompanied by animation from Central Saint Martins students Dimo Mezekliev and Aizhan

acto de Juan Manuel Sanchez Gordillo en Marinaleda (video)

30 Mar 2013

To watch the video press More

The Spanish Robin Hood

23 Aug 2012

When Juan Manuel Sánchez Gordillo led a farm labourer’s raid on a supermarket he was redistributing wealth to the poor. You’d expect nothing less from the mayor of the communist utopia of Marinaleda

‘Utopias aren’t chimeras, they are the most noble dreams that people have’ … Mayor Sánchez Gordillo.

Dan Hancox – The Guardian

Last week, and not for the first time, Juan Manuel Sánchez Gordillo found himself in the Spanish headlines. Dubbed “Robin Hood” by El Pais, Sánchez Gordillo, the mayor of a small town in rural Andalusia, led farm labourers into supermarkets to expropriate basic living supplies: they filled trolleys with pasta, sugar, chickpeas and milk, left without paying, and distributed the loot to local food banks. His reasoning was blunt: “The crisis has a face and a name. There are many families who can’t afford to eat.”

It’s hard to overstate how close to the brink Spain is at More